Museum of Modern Art in New York: prestigieus, wereldberoemd en ik geef er les. Voor mij start ieder lesseizoen met grote opwinding: wat voor studenten schreven zich dit jaar in voor mijn praktijkcolleges beeldhouwen? Telkens weer kijk ik een nieuwe lichting recht in het ambitieuze eigenwijze gezicht. Allemaal wereldwijze jonge mensen. Stuk voor stuk met één doel en verwachting: een mediageil meesterwerk afleveren!
Na al die jaren als ervaringsdeskundige, deel ik mijn studenten in twee categorieën in:
Categorie 1 is de ‘redelijke’ student: schijnbaar onzichtbaar, in dienst van de algemeen geldende norm. De strakke volger van de eeuwenoude gedicteerde technische en klassieke beginselen van de beeldende kunst. Heel even piept hij soms uit zijn comfortzone, heel even ‘lekker gek en kunstzinnig’ doen. Bij voorkeur stopt hij niet te veel emotie in zijn werk dat noch spannend, noch conflicterend is. ‘Schijnbaar onzichtbaar’ zeg ik niet voor niets: rustig kneedt en netwerkt hij door en dan, tot mijn verbazing, zie ik zijn werk opduiken in bescheiden galerietjes aan de rand van de stad. Reasonable and therefore surviving!
Zo was er een student die jarenlang stelselmatig gekneed werd door zijn vriendin. Hij was een prachtexemplaar geworden althans, dat vond zij. Maar dat was nu over! Hij had haar verlaten, herboren was-ie, zei hij… Met geweldige energie was hij aan een sensueel en sterk vrouwenlichaam begonnen, tussen hysterische lachsalvo’s door: nu draait het eindelijk allemaal om mij! Letterlijk had hij zijn toekomst in z’n hand, maar die grip verslapte dramatisch toen het bestraffende gezicht van zijn ex steeds opnieuw uit de klei opdook. Op z’n zachts gezegd, hij raakte hier zo van in de war, dat ik hem vroeg een vertrouwd ‘moeder-en-kind beeld’ te kleien. Dat luchtte op, lekker terug in zijn element.
Hij heeft het goed gedaan, kan van z’n kunst leven. Wordt ‘succesvol New Yorkse kunstenaar’ genoemd in de galerie bij de begraafplaats waar hij zijn moeder-en-kind beeldjes in grote getale verkoopt.
Categorie 2 is de ‘onredelijke’ student: de ironische grappenmaker, de ideeënmachine, de sex-na-de-les student. De onrustige, impulsieve, emotionele persoonlijkheid die experimenteert met zijn outside-of-the-box ideeën. Unreasonable and therefore the one you talk about…. endlessly!
Zo’n student, een van mijn meest getalenteerde, had een indrukwekkend torso van een vrouw gemaakt. ‘Complimenten, dit is buitengewoon expositiemateriaal! Jij gaat de aandacht trekken van de internationale art shows!’ Maar de enige show die hem interesseerde was het moment dat hij het beeld zou onthullen: om haar ontblote bovenlijf had hij een ondeugende Pink Panther gedrapeerd en dat gaf het beeld een erg decoratieve en vulgaire uitstraling, toch? Vond ik dan. Mijnheer had zijn eigen unieke opvatting en wenste zich niet te conformeren aan mijn definitie van succesvolle kunst. De kunstcritici bleken het nog met hem eens te zijn ook, met deze Jeff Koons, volgens Sotheby’s een van de meest innovatieve en invloedrijke kunstenaars van deze tijd.
Dit leerde ik ervan: In de Liefde en in de Kunst is alles onvoorspelbaar en spannend. Daarom kijk ik altijd weer uit naar mijn redelijke en onredelijke studenten.
Vertel eens
Sta je ervoor open om te leren? Zo ja, ben je een volger of een ontdekker?
